woensdag 22 juli 2009

Keihard werken op de Parade

Aan de achterkant van het NS station Utrecht prijkt het walhalla van de kleine theatermakers. Een oase van kermislichtjes en gezellig gekeuvel komt je tegemoet. Het festivalterrein van de Parade bestaat uit allerlei tentjes die worden bevolkt door stewardessen, radioverslaggevers en circusdirecteuren. Elkaar overstemmend proberen de acteurs het slenterende publiek naar binnen te lokken. Het is keihard werken voor de jonge theatermakers! Als vliegeniers rennen ze door het publiek, op zoek naar nieuwsgierige passanten. Met een snelle en enthousiasmerende babbel, zoals die kenmerkend is voor een gemiddelde shampoo reclame, spelen de acteurs in op de verlekkerde blikken van toeschouwers. Om vervolgens vijf minuten later, na een voorbereiding, ‘want dat doen professionele acteurs’, gewoon weer op de planken te staan.

Ik begin de avond met ‘Ja! Ja! Ja!’ Van Scholten, Lovsky en Joensen van Volksoperahuis, ‘een vrolijke muzikale revue over de zonzijde van crisis’. Aanstekelijke melodietjes en korte sketchesover de positieve kant van makelaars die bankroet zijn, zorgen ervoor dat de toeschouwers mee deinen op gammele stoeltjes en met een brede glimlach uit de circustent stappen. Dat de verhaallijn niet altijd goed uit de verf komt, nemen we voor lief.

Na een korte pauze voor een maaltijd, sta ik voor de tent waar ik ‘Radio de Schoonheid’ zal gaan bekijken, een samenwerking tussen Het NUT en Theatergroep Aluin. De grootste klassiekers van het theater komen voorbij, in de vorm van een radioverslaggeving van een sportwedstrijd. In enkele minuten worden Romeo en Julia, Wachten op Godot, Macbeth en andere klassiekers magistraal uit de doeken gedaan. De theaterstukken worden een sportverslag dat zindert van spanning tussen twee rivaliserende families of leidt tot verveling als gevolg van het wachten op de aankomst van een verwacht persoon.
Tenslotte bezoek ik ‘Niets is echt moeilijk’, van Theatergroep WAK. Een voorstelling die plaats vindt in - wat nog het meeste lijkt op - een grote houten blokkendoos. In de overvolle blokkendoos met toeschouwers, komen drie mannen binnen. Geschrokken van het publiek tonen de mannen hun kunstjes. Krampachtig en met de nodige podiumvrees voeren ze allerlei nutteloze acties uit. De drie acteurs zetten zonder woorden hulpeloze mannen neer, die van alles proberen en doen, maar niets wil echt lukken. Een zeer komisch en overtuigend trio, dat de karakters prachtig neerzet.

Wat een heerlijk festival! Waar maak je tenslotte nog mee dat volwassen mensen gierend van pret in een zweefmolen zitten en angstige kreetjes slaken bij het schommelen van de stoeltjes?

http://www.deparade.nl/

Nog tot 26 juli in Utrecht
Van 31 juli tot 16 augustus in Amsterdam

maandag 6 juli 2009

Heimwee naar iets dat ik niet mocht meemaken

Het is bloedheet, ik sta met vriendinnen in een rozentuin in Groningen. We besluiten verkoeling te zoeken onder een haag van planten. Terwijl we even uitrusten nemen we een paar foto’s. Ik pak mijn telefoon erbij, zie dat ik een bericht heb. Ik beluister het gemiste bericht af. Ik slaak een kreet en mijn vriendinnen kijken raar op uit een fotosessie… na een korte stilte zeggen ze : ‘Er is iets heel leuks gebeurd óf iets heel ergs….’

Pina Bausch een van de meest legendarische choreografen van de twintigste eeuw blijkt op 68 jarige leeftijd te zijn overleden. Pina Bausch was een uniek en revolutionair choreografe die een stempel heeft gedrukt op de moderne dans. Ze heeft niet alleen veel dansers en choreografen, maar ook beeldend kunstenaars, acteurs en filmmakers geïnspireerd. Pina Bausch verbrak de grens tussen dans en theater. In haar ´Tanztheater´ werd geacteerd, gezongen, gewandeld en gedanst. Het repetitieproces was bij het doorbreken van de dansconventies erg belangrijk. In repetities vroeg Bausch haar dansers naar persoonlijke herinneringen en gaf ze opdrachten; de uitkomsten van deze experimenten gebruikte ze vaak in haar stukken. Zo vroeg ze dansers op het toneel te praten over hun eerste liefde in hun moedertaal.


De bijzondere aanpak leidde tot befaamde voorstellingen, zoals Café Muller en Kontakthof. Voorstellingen die volgens Bausch gaan over het leven; ‘It is about life and about finding a language to describe life’. Het werk kenmerkte zich door de nadruk op het fragiele geluk tussen de verschillende seksen, er bestaat in Bausch’ werken nooit een neutrale relatie tussen de man en de vrouw. Soms wel emotionele wreedheid. Het publiek confronteerde ze met emoties als vervreemding, leed, wreedheid, melancholie en nutteloosheid. Af en toe afgewisseld met gevoeligheid en hoop. Een bekende uitspraak van Bausch is dan ook: ‘I’m not interested in how people move, but what moves them.’ De dans grijpt toeschouwers bij de keel, daarnaast kan er gelachen worden. Bittere grimassen op de gezichten van de toeschouwers door het sarcasme in de voorstellingen, maar ook momenten die iemands leven voorgoed binden aan de dans, en wellicht zelfs het leven een beetje beïnvloeden.

Na de dood van Michael Jackson, kort voor het overlijden van Pina Bausch, ontstond er enorme commotie. De kranten staan er al dagen bol van, speculaties en complottheorieën worden overvloedig aan het gretige publiek aangeboden, ook op internet, radio en televisie. Pina Bausch, die voornamelijk in de theaterwereld een internationale faam genoot, behaalde ook publiciteit. De media spreken van een legendarische choreografe met een enorme invloed. Een welverdiend eerbetoon, dat in vergelijking met de ‘King of Pop’ helaas bescheiden uitvalt.

Mijn vriendinnen staan al weer in een fotogenieke pose. Ik voeg me met een weemoedig gevoel weer bij het gezelschap. Ik droomde al enkele jaren ervan een keer een voorstelling te zien in Wuppertal. Terug in de trein heb ik heimwee naar iets dat ik niet mocht meemaken. Ik hoop dat ik binnenkort een voorstelling van Bausch kan zien, helaas zonder dat de choreografe nog leeft. In de schaduw van het overlijden van Michael Jackson, is een van de grootste kunstenaars van de twintigste eeuw overleden. Pina Bausch een pionier en legendarische persoonlijkheid in het theater en de dans.

Foto- en filmcollage Pina Bausch: http://www.youtube.com/watch?v=Z4tYVFTQiOg