Minachtende blikken en sarcastische opmerkingen krijgt het talentenjacht-slachtoffer. Ze weet zich geen houding te geven tegenover het massale publiek. Susan Boyle blijkt echter een grote verassing. Plotseling verwateren de cynische trekken op de gezichten van de juryleden, we zien ineens oprechte verbazing, brede glimlachen en staande ovaties.In de laatste jaren werden de talentenjachten steeds populairder. De strijd leverde grote verassingen, maar ook pijnlijke momenten van plaatsvervangende schaamte op. Wat maakt Susan Boyle in ‘Britain’s got talent’ dan tot een ster? En wat maakt Freek Bartels in ‘De zoektocht naar Joseph’ ondanks de kritische kanttekeningen van musicalveteraan Willem Nijholt tot de overtuigende winnaar? Het publiek is vanzelfsprekend overdonderd door hun prachtige stemmen. Ze hebben ieder op hun eigen manier charisma. Iets onbenoembaars. Het is iets wat iedereen begrijpt en niemand kan uitleggen, iets dat niet te analyseren is. Iets waar de theatermakers altijd naar op zoek zijn om tot een goede voorstelling te komen.
Toch blijkt de hang naar amusement en entertainment altijd op de loer te liggen. Ruut Weissman schrijft daarover in het boek ‘De kunst van het bedriegen’: We worstelen met de paradox van het collectief. Het collectief kan het individu naar een hoger plan tillen, maar tegelijkertijd gemakzuchtig en onnadenkend maken. De combinatie van kunst en massapubliek blijkt lastig. Een acteur of danser kan door de enorme energie naar een hoger niveau worden getild. Tegelijkertijd brengt het een gevaar met zich mee. De acteurs en dansers moeten zich avond aan avond kwetsbaar opstellen. Vol overgave op het podium staan. ‘Alleen als je jezelf voorbij angst durft te spelen, ontstaat de magie van het theater’ zegt Jacob Derwig daarover in Psychologie magazine. Als iets blijkt aan te slaan bij de massa is de verleiding groot om te blijven hangen in die talenten. Te blijven hangen in je persoonlijke comfortzone. Het is een gevaar om gemakzuchtig en onnadenkend te worden. Het is belangrijk over de grenzen heen te kijken en iedere keer jezelf helemaal bloot te geven. Durven te kiezen voor het ontroerende en rakende van het theater. Charisma is voor mij niet afhankelijk van een leuk koppie of een lekker deuntje. Het is dat kippenvel moment dat niet is uit te leggen, maar iedereen voelt.
Je ego opzij zetten kan soms heel goed zijn, interview Jacob Derwig, Psychologie Magazine juni 2009
Eerder verschenen artikelen over het creatief proces: een dramaturg wakkert passie aan, try out Romeo en Julia. Foto: kunstenaar Yves Klein.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten